Amigurumi Tips: Hoe lees je een amigurumi haakpatroon?

Amigurumi haken is super populair in Nederland. Met deze haaktechniek kun je de mooiste poppen en de meest schattige knuffels haken en er zijn enorm veel Nederlandse amigurumi haakpatronen te vinden om mee aan de slag te gaan. Als je nog niet eerder van een patroon gehaakt hebt, kan het allemaal een beetje hocus pocus lijken. Dit blog is bedoeld om jou kennis te laten maken met de opbouw van een haakpatroon voor amigurumi en je wegwijs te maken bij het lezen van haakpatronen.

Definitie: Een amigurumi is gehaakt of gebreid handgemaakt speelgoed, gevuld met vulmiddel. Het medium wat gebruikt wordt voor het maken van amigurumi is garen en het ontwerp bevat de eigenschappen die de ontwerper erin wil stoppen. Amigurumi variëren in grootte en er zijn geen beperkingen wat betreft grootte of uiterlijk. Een amigurumi hoeft dus niet per se schattig en klein te zijn, zolang het maar gehaakt of gebreid wordt met garen en gevuld wordt met vulmiddel. Deze populaire haaktechniek vindt zijn herkomst in Japan.

Een amigurumi kan dus bijvoorbeeld een pop zijn, maar ook een knuffeldier, of ‘levenloze’ objecten die schattig gemaakt zijn zoals taartjes of plantjes.

Basisbenodigdheden om te starten met het haken van amigurumi zijn garen, een haaknaald, vulling, een steekmarkeerder, een schaar en een stopnaald. Daarnaast heb je een patroon nodig voor de pop of knuffel die je wil gaan haken. Hiervoor heb je de keuze uit een enorme schat aan haakpatronen van diverse amigurumi ontwerpers, of één van de vele haakboeken over amigurumi.

Maar als je nog niet eerder gehaakt hebt aan de hand van een haakpatroon, dan kan dat soms een beetje beangstigend zijn. Daarom lopen we in dit blog de structuur van een haakpatroon langs en gaan we in op het lezen van een haakpatroon.

Onderdelen van een haakpatroon
Een haakpatroon bestaat uit verschillende onderdelen. Welke onderdelen terugkomen in een haakpatroon, kan per ontwerper verschillen. Daarom beschrijf ik hier de belangrijkste onderdelen van een haakpatroon, zoals die ook in mijn haakpatronen voorkomen:

• Voorblad met de titel van het haakpatroon, de naam van de ontwerper en een foto van het te maken object;
• Kopje met algemene informatie over het haakpatroon;
• Lijst met materialen en benodigdheden;
• Lijst met gebruikte garen;
• Lijst met gebruikte steken en afkortingen;
• Copyright informatie;
• Het haakpatroon, bestaande uit stap-voor-stap instructies (eventueel met foto’s).

Wil je een voorbeeld van hoe zo’n amigurumi haakpatroon eruit kan zien? Download dan het gratis haakpatroon voor popje Usagi.

Haaktermen en afkortingen
In haakpatronen (voor amigurumi) wordt vaak gewerkt met haaktermen en ook kun je verschillende afkortingen tegenkomen. Een haakterm (vaste, losse, magische ring) is voor een haakpatroon wat een maatvoering (gram, theelepel, kop) is in een recept. Het vertelt je wat je nodig hebt om tot het resultaat (een amigurumi bij een haakpatroon of een taart bij een recept) te komen.

De meest voorkomende termen (met tussen haakjes de bijbehorende afkortingen) in een amigurumi patroon zijn:
Magische ring (MR), losse (l), halve vaste (hv), vaste (v), hst (half stokje), st (stokje), stk (steek). Het is fijn om deze steken in ieder geval geoefend te hebben voor je begint met het haken van je eerste amigurumi.

Je vindt vaak een lijst met de gebruikte afkortingen en steken terug in het patroon. Mocht er een steek voorkomen in een haakpatroon die je nog niet kent, dan kun je deze altijd opzoeken in de Haakbijbel of op Youtube of je kunt aan iemand in je omgeving die haakt vragen om de steek voor te doen.

Werk stapje voor stapje door het haakpatroon heen
Een heel patroon in één keer doorlezen, kan soms duizelingen geven. Zeker wanneer je net begint met haken is het lastig om bij grotere patronen voor je te zien op welke manier een patroon is opgebouwd. En ook voor meer ervaren haaksters of hakers kan het lastig zijn om een patroon te visualiseren.

Natuurlijk is het fijn om het patroon een keer door te lezen voor je begint om afkortingen eruit te halen die je nog niet kent en te weten welke materialen of technieken nodig zijn. Maar in één keer een patroon willen doorgronden, kan juist zorgen dat je door de steken het patroon niet meer ziet 😉. Hak het patroon daarom in kleine stukken en volg de aanwijzingen stap voor stap op.

Als je de aanwijzingen uit het patroon volgt tijdens het haken, dan is het veel duidelijker wat je op een bepaald moment moet doen, dan wanneer je het probeert te visualiseren terwijl je niet tegelijkertijd bezig bent. Het patroon neemt je aan de hand mee en loodst je door de verschillende onderdelen heen tijdens het haken.

Haakpatronen zijn vaak in een bepaalde volgorde opgebouwd:

• Een amigurumi haakpatroon voor een pop bestaat bijvoorbeeld uit de armen en benen, het lijf, nek en hoofd, haar en de kleding voor de pop;
• En bij een haakpatroon voor een eend vind je pootjes, het lijf, de kop, vleugels, een staart en een snavel.

Vaak vind je deze onderdelen als tussenkopjes terug in het patroon en hakt de ontwerper een patroon dus al in meer hapklare brokken.

Het lezen van afkortingen en symbolen
Zonder afkortingen wordt een haakpatroon vaak een hele lange tekst en daardoor ook onoverzichtelijk. Daarom wordt in haakpatronen vaak met afkortingen gewerkt. Sommige afkortingen kunnen verschillen van de afkortingen die je op een andere plek bent tegengekomen. Lees daarom voor je aan een patroon begint de afkortingenlijst eens door en pak deze er tijdens het haken weer bij als je een afkorting tegenkomt die je niet kent.

De meest voorkomende termen in een amigurumi patroon zijn: Magische ring (MR), losse (l), halve vaste (hv), vaste (v), hst (half stokje), st (stokje), stk (steek).

Als je bijvoorbeeld de volgende tekst in een patroon ziet staan:

Haak 6v in MR

Dan maak je eerst een magische ring om je amigurumi te beginnen en haak je vervolgens 6 vasten in deze ring.

Een ander voorbeeld:

Haak 2st, 2hst, *2v sam* x2, 2hst, 2st

Dit wil zeggen dat je in de volgende 2 steken elk een stokje haakt (2 stokjes in totaal dus), dan haak je in de volgende 2 steken elk een half stokje, daarna haak je de 2 volgende steken als vasten samen, 2 vasten samen, 2 halve stokjes, 2 stokjes.

Naast afkortingen, kun je ook symbolen terugvinden in haakpatronen. Voorbeelden hiervan zijn de asterisk *, blokhaken [ ] en ronde haken ( ). Omdat deze in veel patronen voorkomen, worden deze symbolen in de volgende alinea’s verder uitgelegd.

Asterisk
De asterisk, *, wordt vaak gebruikt om een herhaling aan te geven in een patroon. Deze herhaling volg je gedurende de hele rij of ronde of het aantal aangegeven keer.
Een voorbeeld hiervan is:

Ronde 6: *1v, 2v sam* x3, 1v.

Zoals je kunt zien moet je het gedeelte tussen de asterisk 3x herhalen. Dit wil zeggen dat je 1 vaste haakt, daarna 2 vasten samen haakt, vervolgens weer 1 vaste haakt, 2 vasten samen, 1 vaste en de herhaling eindigt met 2 vasten samen haken. Vervolgens haak je nog 1 vaste om de ronde te eindigen.

Blokhaken
De blokhaken, [ ], worden ook vaak gebruikt voor het aangeven van een herhaling. Ik gebruik ze in mijn amigurumi haakpatronen als de * al gebruikt is en ik nog een herhaling wil aanduiden. Een voorbeeld van zo’n herhaling is:

[*2v sam, 1v* x2, 3v sam, 1v] x2.

Dit houdt in dat je als volgt haakt: 2 vasten samen, 1 vaste, 2 vasten samen, 1 vaste, 3 vasten samen, 1 vaste, 2 vasten samen, 1 vaste, 2 vasten samen, 1 vaste, 3 vasten samen, 1 vaste. Deze voorbeelden geven gelijk goed weer waarom met afkortingen en symbolen wordt gewerkt: Als alles uitgeschreven zou worden zoals hierboven zouden patronen onleesbaar worden.

Ronde haken
De ronde haken worden vaak gebruikt om een cluster van steken aan te geven die je in 1 steek moet haken of haakt in dezelfde kleur of onderdeel. Een voorbeeld van zo’n cluster met meerdere steken om te haken in dezelfde steek is:

Haak (4st, 2l, 4st) in vlg 2l-ruimte.

Dit houdt in dat je meerdere steken haakt in dezelfde lossenruimte. Om te beginnen haak je 4 stokjes in de lossenruimte, vervolgens haak je 2 lossen en daarna haak je weer 4 stokjes in dezelfde lossenruimte als waarin je net al 4 stokjes gehaakt hebt.

In dit blog zijn allerlei tips voorbijgekomen die je helpen om een amigurumi haakpatroon te lezen. Dit zijn nogmaals de tips in het kort:
1 Oefen de meest voorkomende amigurumi haaksteken voor je aan je eerste amigurumi patroon begint.

2 Houd de gebruikte afkortingen in het patroon bij de hand.

3 Hak het patroon voor jezelf in hapklare stukjes. Hak ook de instructies in een ronde in hapklare stukjes tijdens het haken.

4 Volg het patroon tijdens het haken, zodat je gelijk mee kunt doen met de instructies.

Weten met welke Amilishly haakpatronen je het beste kunt beginnen? Lees dan dit blog: [Klik hier]